Plusy przekształcenia spółki cywilnej w jawną

Spółka cywilna w łatwy sposób może być przekształcona w spółkę jawną. Ma ona niezaprzeczalne atuty, których brakuje spółce cywilnej. Sama procedura transformacji jest bardzo prosta i nie wiąże się z dużymi kosztami. Spółka po przekształceniu będzie w praktyce kontynuowała swoją dotychczasową działalność, ale w nowej formie prawnej.

Komu i po co przekształcenie?

Spółka cywilna zajmuje drugie miejsce w rankingu najpopularniejszych spółek w Polsce. Koszty jej założenia i funkcjonowania są niższe w porównaniu ze spółkami handlowymi. W ramach tej spółki wiele osób z sukcesem prowadzi dochodową działalność gospodarczą. Przy tym główne minusy tej formy współpracy to brak podmiotowości prawnej na gruncie prawa cywilnego, brak figurowania w KRS i najszersza odpowiedzialność za długi. Zatem, w szczególności w okolicznościach, gdy działalność zaczyna przybierać coraz szersze rozmiary, warto rozważyć jej przekształcenie w inną spółkę. Wspólnicy powinni zadecydować, która ze spółek najbardziej będzie odpowiadać ich potrzebom.

Spółka cywilna może być przekształcona w każdą spółkę handlową.

Jaka procedura?

W przypadku transformacji w spółkę jawną Kodeks spółek handlowych daje wspólnikom najprostszą z możliwych procedur przekształcenia. Wystarczy dostosować umowę spółki cywilnej do przepisów o umowie spółki jawnej. Następnie wszyscy wspólnicy muszą zgłosić przekształcenie do KRS. Sprostanie tym wymogom nie nastręcza większych problemów. Wspólnicy, jeśli nie chcą, nie muszą wnosić dodatkowych wkładów (art. 26 § 4-6 K.s.h.).

Koszty związane z uzyskaniem wpisu do KRS to 600 zł.

Ewentualnie dodatkowe opłaty trzeba będzie ponieść, jeżeli w skład majątku wspólników wchodzi nieruchomość. Fakt przekształcenia podlega bowiem zgłoszeniu przez spółkę jawną do ksiąg wieczystych. Stosowny wniosek (na druku KW-WPIS) należy przygotować oddzielnie dla każdej nieruchomości. Wniosek taki wiąże się z opłatą w kwocie 60 zł (dotyczy on zmiany danych osobowych na podstawie odpisu z KRS). Niestety, część sądów traktuje taki wniosek jako wpis prawa własności (użytkowania wieczystego) i wymaga opłaty w kwocie 200 zł.

Po wpisie do KRS

Wspólnicy spółki cywilnej z chwilą wpisu przekształcenia do KRS staną się wspólnikami spółki jawnej. Będzie ona tak naprawdę kontynuowała działalność spółki cywilnej, z tym że w nowej formie prawnej. Co ważne, spółce jawnej przysługiwać będą wszystkie prawa i obowiązki stanowiące majątek wspólny wspólników. Będzie ona posługiwała się tym samym NIP i REGON.

Poza tym spółka pozostanie podmiotem w szczególności zezwoleń, koncesji oraz ulg, które zostały przyznane wspólnikom spółki cywilnej przed jej przekształceniem, chyba że ustawa lub decyzja o udzieleniu zezwolenia, koncesji albo ulgi stanowi inaczej. Jeżeli zatem np. zezwolenie na prowadzenie apteki uzyskali wspólnicy spółki cywilnej, to po jej przekształceniu będzie ono przysługiwać spółce jawnej. Przy tym po uzyskaniu wpisu do KRS spółka powinna zadbać o uzyskanie deklaratoryjnej decyzji potwierdzającej fakt przysługiwania jej zezwolenia.

Główny atut

Wspólników spółki cywilnej i jawnej obowiązują takie same zasady rozliczania podatku dochodowego, opłacania składek ZUS, obowiązku prowadzenia pełnej księgowości czy odpowiedzialności za zaległości podatkowe czy składkowe. Mimo tych ważnych cech wspólnych, spółka jawna ma niezaprzeczalne atuty, którymi nie dysponuje spółka cywilna. Przede wszystkim po przekształceniu spółka stanie się podmiotem prawa wyposażonym w zdolność prawną (sądową) i zdolność do czynności prawnych (sądowych) stosownie do treści art. 8 K.s.h.

Wspólnicy mogą być wynagradzani

W przeciwieństwie do spółki cywilnej przepisy K.s.h. regulujące funkcjonowanie spółki jawnej dopuszczają możliwość przyznania wspólnikom wynagrodzenia za prowadzenie spraw spółki. Wystarczy zamieścić stosowne postanowienie w umowie spółki. Można to uczynić przy wspomnianym dostosowywaniu umowy spółki do przepisów o spółce jawnej. Więcej na ten temat pisaliśmy w GP nr 95 z 2015 r., na str. 17.

Większa wiarygodność

Po przekształceniu spółka będzie figurowała w KRS. Dane z tego rejestru są bezpłatnie udostępniane na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości (www.ms.gov.pl). Wśród danych spółki jawnej ujawnia się m.in. sposób reprezentacji spółki i wspólników uprawnionych do reprezentacji. Dzięki temu kontrahenci w łatwy sposób mogą uzyskać te informacje, bez potrzeby domagania się od wspólników umowy spółki czy uchwał wspólników. Status spółki handlowej wpisanej do KRS umożliwi też wspólnikom ustanowienie w spółce prokurenta.

Jedynym minusem przekształcenia jest, że figurowanie w KRS wiąże się też z ponoszeniem opłat. Spółka zobowiązana jest bowiem aktualizować swoje dane podlegające wpisowi do KRS. Koszt zgłoszenia zmian to 350 zł.

W przypadku przekształcenia umowa spółki jawnej nie może być zawarta przy wykorzystaniu wzorca umowy, tj. w trybie S24 (art. 26 § 4 zd. 1 K.s.h.).

Ograniczenie odpowiedzialności

Istotnym atutem omawianej zmiany formy prawnej jest także ograniczenie odpowiedzialności za długi cywilnoprawne. Mimo że prawdą jest, iż wspólnicy spółki jawnej ponoszą odpowiedzialność za długi spółki o najszerszym zakresie spośród spółek handlowych, to i tak w porównaniu ze spółką cywilną jest to łagodniejsza forma odpowiedzialności. Ma ona bowiem subsydiarny charakter (art. 22 § 2 i art. 31 K.s.h.). Przez to wierzyciel może prowadzić egzekucję z majątku wspólnika dopiero w przypadku, gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna. W przypadku spółek cywilnych, których wspólnicy dysponują określonym majątkiem, zasada ta po przekształceniu będzie mieć duże znaczenie w praktyce.

Przy tym, zgodnie z art. 584 K.s.h., wspólnicy odpowiadają za zobowiązania spółki powstałe przed dniem przekształcenia na dotychczasowych zasadach przez okres trzech lat, licząc od tego dnia.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 15.09.2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1030 ze zm.)