Zasady rozliczenia PCC od umowy spółki komandytowej

Wkrótce zamierzamy podpisać umowę spółki komandytowej przed notariuszem. Uprzedził nas o tym, że pobierze podatek od czynności cywilnoprawnych. Czy rzeczywiście musimy mu go przekazać, skoro spółka powstanie dopiero z chwilą rejestracji w KRS?

TAK. Spółka komandytowa jest spółką osobową stosownie do treści art. 1a pkt 1 ustawy o PCC (Dz. U. z 2015 r. poz. 626). Umowa spółki osobowej podlega PCC, jeżeli w chwili dokonania czynności jej siedziba znajduje się na terytorium RP.

Podstawę opodatkowania przy zawarciu umowy spółki stanowi wartość wkładów do spółki osobowej. Odliczeniu podlega jednak:

kwota wynagrodzenia z VAT pobrana przez notariusza za sporządzenie aktu notarialnego umowy spółki. Umowa spółki komandytowej rejestrowanej w trybie tradycyjnym (a nie S24) wymaga formy aktu notarialnego (art. 106 i art. 106¹K.s.h.),
koszty rejestracji spółki w KRS (tj. 500 zł tytułem opłaty sądowej i 100 zł za ogłoszenie w MSiG).

Tak wyliczoną podstawę należy pomnożyć przez stawkę podatku, która w przypadku umowy spółki wynosi 0,5%.

W przypadku czynności dokonywanych w formie aktu notarialnego notariusze są płatnikami PCC.

Notariusz zobowiązany jest uzależnić dokonanie czynności cywilnoprawnej od uprzedniego zapłacenia podatku. Rejent ma także m.in. obowiązek przekazać pobrany podatek na rachunek organu podatkowego.

Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej. Powinność zapłaty podatku ciąży na podatnikach tego podatku. Jak wynika z art. 4 pkt 9 ustawy o PCC, obowiązek podatkowy ciąży na spółce. Przy tym jednak zgodnie z regulacjami K.s.h. spółka komandytowa nie powstaje z momentem zawarcia umowy spółki, a dopiero z chwilą uzyskania wpisu do KRS (art. 109 § 1 K.s.h.). Przy tym art. 109 § 2 K.s.h. precyzuje, że osoby, które działały w imieniu spółki po jej zawiązaniu, a przed jej wpisem do rejestru, odpowiadają solidarnie.

Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z dnia 23 maja 2014 r., nr ITPB2/436-47/14/DSZ, uznał m.in., że o zaistnieniu obowiązku podatkowego decyduje data zawarcia umowy spółki komandytowej, a nie wpis do KRS. WSA w Szczecinie w nieprawomocnym wyroku z dnia 1 kwietnia 2015 r., sygn. akt I SA/Sz 1022/14, oddalił skargę na przytoczoną interpretację. Sąd potwierdził, że w sytuacji zawarcia umowy spółki komandytowej obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych powstaje w chwili dokonania czynności cywilnoprawnej, czyli w momencie zawarcia umowy spółki w formie aktu notarialnego. WSA wskazał także, że koszty związane z założeniem spółki w dniu podpisania jej umowy powinni pokryć zawiązujący ją wspólnicy. Odniósł się także do przepisów prawa unijnego. Uznał, że choć w jego świetle spółka komandytowa powinna być uznana za spółkę kapitałową, to polskie uregulowania są prawidłowe w zakresie opodatkowywania PCC aktów założycielskich (umów cywilnoprawnych) spółek komandytowych (np. wyroki NSA z dnia 18 września 2014 r., sygn. akt II FSK 2259/12, z dnia 16 grudnia 2014 r., sygn. akt II FSK 2796/12).