Skutki podziału spółki przez wydzielenie

Jesteśmy wspólnikami spółki z o.o. Rozważamy przeprowadzenie procedury podziału spółki. Część majątku wydzielimy i przeniesiemy na nową spółkę, którą założymy. Jak w takim przypadku przedstawia się kwestia odpowiedzialności za długi spółki dzielonej?

Spółkę z o.o. można podzielić na dwie albo więcej spółek kapitałowych (art. 528 § 1 K.s.h. - Dz. U. z 2013 r. poz. 1030 ze zm.). Podział może być dokonany na cztery sposoby opisane w art. 529 § 1 K.s.h. Jedynym z nich jest podział przez wydzielenie polegający na przeniesieniu części majątku spółki dzielonej na istniejącą spółkę lub na spółkę nowo zawiązaną. W wyniku przeprowadzenia takiej transformacji spółka dzielona nie ulega rozwiązaniu i dalej funkcjonuje, a nowo utworzona spółka (o tej opcji wspomina Czytelnik) powstanie z dniem jej wpisu do KRS.

Plan podziału powinien zawierać m.in. dokładny opis i podział składników majątku (aktywów i pasywów) oraz zezwoleń, koncesji lub ulg przypadających spółkom przejmującym lub spółkom nowo zawiązanym (art. 534 § 1 pkt 7 K.s.h.). Regulacja ta oznacza, że zobowiązania spółki dzielonej są rozdzielane w planie podziału.

Zgodnie z art. 531 § 1 K.s.h., spółka nowo zawiązana powstała w związku z podziałem wstąpi z dniem wydzielenia w prawa i obowiązki spółki dzielonej, określone w planie podziału (zob. też art. 531 § 2-6 K.s.h.). Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 16 października 2015 r., sygn. akt I CSK 865/14, potwierdził, że o tym, jakie prawa i obowiązki w wyniku podziału przez wydzielenie przechodzą ze spółki dzielonej na spółkę przejmującą, rozstrzyga plan podziału. Zdaniem SN uwzględnić należy także normę wynikającą z art. 546 § 1 K.s.h., który powinien być stosowany odpowiednio do podziału przez wydzielenie zgodnie z art. 529 § 2 K.s.h. W świetle art. 546 § 1 K.s.h., spółka dzielona odpowiada solidarnie ze spółką nowo utworzoną za zobowiązania przypisane w planie podziału spółce nowo zawiązanej. Spółki te odpowiadają solidarnie przez trzy lata od dnia ogłoszenia o podziale. Odpowiedzialność ta jest ograniczona do wartości aktywów netto przyznanych każdej spółce w planie podziału.

Na gruncie zaległości podatkowych i składkowych istotna jest treść art. 93c § 1 i art. 117 Ordynacji podatkowej (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 ze zm.) - patrz tabela.

Zakres odpowiedzialności za zaległości podatkowe (składkowe) spółki dzielonej i nowo powstałej zależy od odpowiedzi na pytanie:

czy majątek przejmowany na skutek podziału, a także majątek spółki dzielonej, stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa?

TAK

NIE

Spółka powstała w wyniku podziału wstąpi, z dniem wydzielenia, we wszelkie przewidziane w przepisach prawa podatkowego prawa i obowiązki osoby prawnej dzielonej pozostające w związku z przydzielonymi im, w planie podziału, składnikami majątku (art. 93c Ordynacji podatkowej). Dotyczy to także praw i obowiązków wynikających z decyzji wydanych na podstawie przepisów prawa podatkowego (art. 93d Ordynacji podatkowej).

Spółki te odpowiadać będą solidarnie całym swoim majątkiem za zaległości podatkowe osoby prawnej dzielonej z uwzględnieniem art. 117 § 2-4 Ordynacji podatkowej.