Przekształcenie spółki cywilnej w komandytową a nieruchomość i zezwolenie na prowadzenie apteki

Prowadzimy aptekę w ramach spółki cywilnej. Mamy nieruchomość, która wchodzi w skład majątku spółkowego (wspólników). W związku z rozwojem firmy rozważamy przekształcenie spółki w komandytową. Czy po przekształceniu umowy z hurtownikami i nieruchomość przejdą automatycznie na spółkę? Co stanie się z zezwoleniem na prowadzenie apteki?

Spółka cywilna może być przekształcona w spółkę komandytową (art. 551 § 2 K.s.h, Dz. U. z 2013 r. poz. 1030 ze zm.). W procedurze odpowiednie zastosowanie mają przepisy dotyczące przekształcenia spółki jawnej w inną spółkę handlową, z tym że do skutków przekształcenia stosuje się art. 26 § 5 K.s.h. Zgodnie z tym przepisem z chwilą wpisu do rejestru przedsiębiorców KRS spółka cywilna stanie się spółką komandytową. Tej ostatniej będą przysługiwać wszystkie prawa i obowiązki stanowiące majątek wspólny wspólników. Jest to zasada tzw. sukcesji uniwersalnej praw składających się na wspólny majątek wspólników i zobowiązań związanych z działalnością spółki. Poza tym art. 553 § 2 i 3 K.s.h. ma odpowiednie zastosowanie.

Na mocy art. 26 § 5 K.s.h. stosunki prawne nawiązane przez spółkę cywilną (jej wspólników) m.in. z hurtownikami nie ustaną, ale będą kontynuowane w niezmienionym zakresie i treści z udziałem spółki przekształconej. Spółka komandytowa, będąca rezultatem "przeistoczenia" się spółki cywilnej, stanie się właścicielem ruchomości i nieruchomości dotychczasowej wspólności łącznej wspólników tej spółki, bez potrzeby dokonywania jakichkolwiek dodatkowych czynności prawnych, a tylko zgłaszając do odpowiednich rejestrów, ksiąg wieczystych itp.

Z kolei apteka ogólnodostępna może być prowadzona tylko na podstawie ważnego zezwolenia wydanego przez wojewódzkiego inspektora farmaceutycznego. Tak wynika z art. 99 ust. 1 i 2 ustawy Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2008 r. nr 45, poz. 271 ze zm.). Takie zezwolenie może uzyskać osoba fizyczna, osoba prawna oraz niemająca osobowości prawnej spółka prawa handlowego.

Spółka cywilna jest wyłącznie stosunkiem obligacyjnym, który może zostać ukształtowany przez jej wspólników na zasadach i w warunkach określonych w Kodeksie cywilnym. W przypadku prowadzenia apteki przez wspólników spółki cywilnej, to nie spółka jest podmiotem, który otrzymuje zezwolenie na prowadzenie apteki, ale tworzący ją wspólnicy. Okoliczność ta sprawia, że każda zmiana składu osobowego wspólników powoduje zmianę podmiotu prowadzącego aptekę. Zasadniczo zezwolenia wydawane przez organy administracji publicznej nie stanowią przedmiotu obrotu.

Inaczej rzecz ma się w przypadku przekształcenia spółki cywilnej w spółkę komandytową, bowiem w takim przypadku zezwolenie może zostać zachowane. W związku z wieloma wątpliwościami w tym zakresie NSA w uchwale z dnia 14 stycznia 2009 r. (sygn. akt II GPS 6/08) orzekł, iż spółka komandytowa powstała w wyniku przekształcenia spółki cywilnej, której wspólnicy prowadzili działalność gospodarczą na podstawie udzielonego im zezwolenia na prowadzenie apteki pozostaje, w rozumieniu art. 533 § 2 K.s.h., podmiotem tego zezwolenia.