Umowa spółki z o.o. przenosi własność przedmiotu aportu na spółkę

Wkrótce będziemy zakładać spółkę z o.o. Tytułem wkładu, poza gotówką wnoszony będzie sprzęt i nieruchomość. Umowę spółki podpiszemy u notariusza. Czy zawarcie umowy jest wystarczające, aby wkłady przeszły na spółkę?

Umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy oznaczonej co do tożsamości przenosi własność/wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły (art. 155 § 1 Kodeksu cywilnego). Zgodnie z art. 3 K.s.h. przez umowę spółki handlowej wspólnicy albo akcjonariusze zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu przez wniesienie wkładów oraz, jeżeli umowa albo statut spółki tak stanowi, przez współdziałanie w inny określony sposób (zob. także art. 158 § 1 K.s.h.).

Umowa spółki z o.o. stanowi inną umowę zobowiązującą np. do przeniesienia własności rzeczy. Dlatego też, co do zasady przenosi własność przedmiotu wkładu na spółkę. Umowa spółki z o.o., która wywiera skutek rozporządzający, stanowi wystarczającą podstawę do przejścia prawa własności przedmiotu wkładu na spółkę z o.o. w organizacji.

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7 sierpnia 2014 r., sygn. akt II CSK 740/13 potwierdził, iż nie ulega wątpliwości, że w obecnym stanie prawnym czynność prawna zobowiązująca do przeniesienia prawa na rzecz spółki w organizacji może wywołać zarazem skutek rozporządzający, przy spełnieniu przesłanek z art. 155 § 1 K.c. w związku z art. 2 K.s.h. W myśl art. 11 § 1 K.s.h. spółka z o.o. w organizacji posiada zdolność prawną - co przekłada się m.in. na możliwość nabywania przez nią praw we własnym imieniu. Z tego powodu SN uznał za nieuzasadnione stanowisko, by umowa przenosząca na tę spółkę prawo rzeczowe miała charakter warunkowy i mogła wywołać skutki prawne dopiero z chwilą zarejestrowania spółki z o.o. jako osoby prawnej. Umowa spółki z o.o., w której pokryciem udziałów wspólników jest wniesienie przez nich wkładu niepieniężnego w postaci współwłasności należącej do nich nieruchomości, stanowi co do zasady czynność prawną zobowiązująco-rozporządzającą, a więc zobowiązuje do przeniesienia i jednocześnie przenosi własność tej nieruchomości na powstałą spółkę z o.o. w organizacji.

Nieaktualny jest już pogląd wyrażony przez SN w uchwale z dnia 5 grudnia 1991 r., sygn. akt III CZP 128/91, że w razie gdy wspólnik pokrywa swój udział w spółce z o.o. wkładami niepieniężnymi w postaci prawa użytkowania wieczystego gruntu (własności nieruchomości) - konieczne jest zawarcie odrębnej umowy w formie aktu notarialnego dla przeniesienia tego prawa na rzecz spółki, po jej zarejestrowaniu przez sąd.

W obecnym stanie prawnym umowa spółki przenosi własność przedmiotu aportu na spółkę przy spełnieniu warunków określonych w art. 155 § 1 K.c., tj. gdy przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły. Pamiętać przy tym należy, że przed złożeniem wniosku o wpis spółki do KRS wszystkie wkłady muszą być w całości wniesione przez wszystkich wspólników (art. 163 pkt 2 i art. 167 § 1 pkt 2 K.s.h.).