Kiedy podwyższenie kapitału zakładowego podlega PCC?

Spółka akcyjna jest właścicielem spółki z o.o. W spółce z o.o. doszło do podwyższenia kapitału zakładowego. Faktura za usługi notarialne za podwyższenie kapitału w spółce z o.o. wystawiona jest na spółkę akcyjną. Kto powinien zapłacić PCC?

Podwyższenie kapitału zakładowego spółki z o.o. regulują przepisy Kodeksu spółek handlowych. Następuje ono w drodze zmiany umowy spółki bądź na mocy jej dotychczasowych postanowień. Jest skuteczne dopiero z chwilą wpisania do KRS (art. 262 § 4 K.s.h.).

Nie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych umowy spółki i ich zmiany związane z wniesieniem do spółki kapitałowej, w zamian za jej udziały lub akcje:

przedsiębiorstwa spółki kapitałowej lub jego zorganizowanej części,
udziałów lub akcji innej spółki kapitałowej dających w niej większość głosów albo kolejnych udziałów lub akcji, w przypadku gdy spółka, do której są wnoszone te udziały lub akcje, posiada już większość głosów (art. 2 pkt 6 lit. c ustawy o PCC - Dz. U. z 2010 r. nr 101, poz. 649 ze zm.).

Jeżeli do podwyższenia kapitału zakładowego spółki z o.o., o którym mowa w pytaniu, ma zastosowanie któraś z wymienionych sytuacji, wówczas mamy do czynienia z wyłączeniem spod opodatkowania.

W przeciwnym razie obowiązek podatkowy powstanie z chwilą podjęcia uchwały o podwyższeniu kapitału zakładowego spółki z o.o. Podstawę opodatkowania stanowi wartość, o którą podwyższono kapitał zakładowy. Stanowi tak art. 6 ust. 1 pkt 8 lit. b) ustawy o PCC. Od podstawy opodatkowania odlicza się:

kwotę wynagrodzenia wraz z VAT, pobraną przez notariusza za sporządzenie aktu notarialnego zmiany umowy spółki, jeżeli powoduje ona podwyższenie kapitału zakładowego,
opłatę sądową związaną ze zmianą wpisu w rejestrze przedsiębiorców dotyczącą kapitału zakładowego,
opłatę za zamieszczenie w Monitorze Sądowym i Gospodarczym ogłoszenia o wpisie.

Podwyższenie kapitału zakładowego spółki z o.o. z wkładów lub ze środków spółki na gruncie ustawy o PCC traktowane jest jako zmiana umowy spółki.

Stawka podatku wynosi 0,5% (art. 7 ust. 1 pkt 9 ustawy o PCC). Obowiązek podatkowy ciąży na podatnikach tego podatku (art. 5 ust. 1 ustawy o PCC). W przypadku umowy spółki z o.o. jest nim spółka. W przypadku opisanym w pytaniu podatnikiem PCC jest spółka z o.o., bowiem to zmiana jej umowy podlega temu podatkowi. I to ona, a nie jej wspólnik (tu: spółka akcyjna) zobowiązana jest do rozliczenia się z PCC, chyba że czynność korzysta z któregoś ze zwolnień, uregulowanych w art. 9 pkt 11 lit. b-c) ustawy o PCC.

Gdy wymienione zwolnienia nie mają zastosowania do sytuacji opisanej w pytaniu, spółka z o.o. zobowiązana jest złożyć deklarację PCC, obliczyć i wpłacić podatek w terminie 14 dni od dnia podjęcia uchwały w sprawie podwyższenia kapitału zakładowego, z wyłączeniem przypadku, gdy podatek jest pobierany przez płatnika (notariusza). Tak wynika z art. 10 ust. 1 ustawy o PCC.